Zebrano 50 podpisów
Do: Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy
Chcemy wiedzieć czym oddychamy w Warszawie!
We wrześniu 2021 Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała nowe rekomendacje w sprawie dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń powietrza. W związku z kolejnymi dowodami naukowymi pokazującymi, że wpływ substancji zawieszonych w powietrzu jest jeszcze bardziej niszczący dla ludzkiego życia i zdrowia niż zakładano wcześniej, WHO zaleca wprowadzanie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących dopuszczalnych poziomów takich substancji zanieczyszczających powietrze jak pyły zawieszone PM10 i PM2,5 oraz dwutlenek azotu (NO2).
Dopuszczalne poziomy PM2.5, uznawanego za najbardziej szkodliwy, zaostrzono dwukrotnie (maksymalna norma w ciągu roku nie powinna przekraczać 5 µg/m³). Dopuszczalne stężenie dobowe PM2.5 nie powinno przekraczać 15 µg/m³ (wcześniej 25 µg/m³). W przypadku wydobywającego się z rur wydechowych aut NO2 – dopuszczalne poziomy zaostrzono czterokrotnie (zalecana roczna norma to nie więcej niż 10 µg/m³, a normę dobową ustalono na nie więcej niż 25 µg/m³).
Niestety polskie krajowe i regionalne normy, a także zasady alarmowania o smogu istotnie odbiegają od standardów rekomendowanych przez Światową Organizację Zdrowia. Władze Warszawy nie mogą zmienić krajowych przepisów, ale mogą wyznaczyć własne i z punktu widzenia zdrowia warszawianek i warszawiaków, właściwe standardy informowania o stężeniach szkodliwych substancji w powietrzu.
Warszawa bywa zwłaszcza w okresie zimowym jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie. Stężenie szkodliwych substancji bywa na tyle duże, że mieszkańcom zaleca się unikanie wychodzenia z domu i wietrzenia mieszkań. Niestety obecnie informacje o zaleceniach, do których należy się zastosować, żeby zminimalizować negatywne skutki zdrowotne smogu, nie docierają do wszystkich mieszkańców, ponieważ nie wszyscy korzystają z mediów internetowych lub mają zainstalowane odpowiednie aplikacje.
Uważamy, że mieszkańcy mają prawo do wiedzy o czynnikach zewnętrznych, które wpływają negatywnie na ich zdrowie i na zdrowie ich dzieci – zwłaszcza jeżeli zmiana zachowania wynikająca z dostarczonej wiedzy może zmniejszyć te wpływy. Odpowiedzialnością sprawujących władzę jest skuteczne dostarczanie mieszkańcom takich informacji.
Sposób wydawania powiadomień na temat jakości powietrza uregulowany jest na podstawie obowiązującego dla województwa mazowieckiego programu ochrony powietrza i zawartego w nim planu działań krótkoterminowych. To oznacza, że Warszawa musi zrobić dla swoich mieszkańców co najmniej to co zapisano w programie, ale może także zrobić więcej.
Apelujemy do Prezydenta Warszawy o wprowadzenie procedury stałego informowania o stanie powietrza w odniesieniu do norm wyznaczonych przez Światową Organizację Zdrowia oraz o zapewnienie powszechności tych informacji poprzez umieszczanie ich na miejskich nośnikach w środkach transportu publicznego (w metrze, tramwaju, autobusie, na przystankach) oraz w urzędach i instytucjach miejskich.
Dopuszczalne poziomy PM2.5, uznawanego za najbardziej szkodliwy, zaostrzono dwukrotnie (maksymalna norma w ciągu roku nie powinna przekraczać 5 µg/m³). Dopuszczalne stężenie dobowe PM2.5 nie powinno przekraczać 15 µg/m³ (wcześniej 25 µg/m³). W przypadku wydobywającego się z rur wydechowych aut NO2 – dopuszczalne poziomy zaostrzono czterokrotnie (zalecana roczna norma to nie więcej niż 10 µg/m³, a normę dobową ustalono na nie więcej niż 25 µg/m³).
Niestety polskie krajowe i regionalne normy, a także zasady alarmowania o smogu istotnie odbiegają od standardów rekomendowanych przez Światową Organizację Zdrowia. Władze Warszawy nie mogą zmienić krajowych przepisów, ale mogą wyznaczyć własne i z punktu widzenia zdrowia warszawianek i warszawiaków, właściwe standardy informowania o stężeniach szkodliwych substancji w powietrzu.
Warszawa bywa zwłaszcza w okresie zimowym jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie. Stężenie szkodliwych substancji bywa na tyle duże, że mieszkańcom zaleca się unikanie wychodzenia z domu i wietrzenia mieszkań. Niestety obecnie informacje o zaleceniach, do których należy się zastosować, żeby zminimalizować negatywne skutki zdrowotne smogu, nie docierają do wszystkich mieszkańców, ponieważ nie wszyscy korzystają z mediów internetowych lub mają zainstalowane odpowiednie aplikacje.
Uważamy, że mieszkańcy mają prawo do wiedzy o czynnikach zewnętrznych, które wpływają negatywnie na ich zdrowie i na zdrowie ich dzieci – zwłaszcza jeżeli zmiana zachowania wynikająca z dostarczonej wiedzy może zmniejszyć te wpływy. Odpowiedzialnością sprawujących władzę jest skuteczne dostarczanie mieszkańcom takich informacji.
Sposób wydawania powiadomień na temat jakości powietrza uregulowany jest na podstawie obowiązującego dla województwa mazowieckiego programu ochrony powietrza i zawartego w nim planu działań krótkoterminowych. To oznacza, że Warszawa musi zrobić dla swoich mieszkańców co najmniej to co zapisano w programie, ale może także zrobić więcej.
Apelujemy do Prezydenta Warszawy o wprowadzenie procedury stałego informowania o stanie powietrza w odniesieniu do norm wyznaczonych przez Światową Organizację Zdrowia oraz o zapewnienie powszechności tych informacji poprzez umieszczanie ich na miejskich nośnikach w środkach transportu publicznego (w metrze, tramwaju, autobusie, na przystankach) oraz w urzędach i instytucjach miejskich.
Dlaczego ta sprawa jest ważna?
Jak wynika z ostatniej edycji rankingu Barcelona Institute for Global Health, w którym analizie poddano wpływ jakości powietrza na wskaźnik śmiertelności spowodowany wysokim stężeniem pyłu zawieszonego PM2.5 i dwutlenku azotu w powietrzu, Warszawa wraz z piętnastoma innymi polskimi ośrodkami miejskimi jest w pierwszej pięćdziesiątce miast o najwyższym wskaźniku na ok. 1000 zbadanych miast europejskich.
W 2021 roku Komisja Europejska w komunikacie o prowadzonych postępowaniach o uchybienie zobowiązań państw członkowskich UE wskazywała, że roczne wartości dopuszczalne NO2 zostały w Polsce przekroczone w czterech aglomeracjach (warszawskiej, krakowskiej, wrocławskiej i górnośląskiej), a środki wprowadzone w celu wyeliminowania przekroczeń NO2 nie są wystarczające.
Warszawa jako stolica Polski powinna wyznaczać nowe pozytywne standardy w kwestii ochrony zdrowia i życia mieszkanek i mieszkańców miasta.
Jako koalicja partii, ruchów i organizacji społecznych (obejmująca Nową Lewicę, Partię Razem, Miasto Jest Nasze oraz Warszawski Alarm Smogowy) oraz mieszkanek i mieszkańców Warszawy apelujemy o natychmiastowe wdrożenie procedur odpowiedzialnego, regularnego, powszechnego i transparentnego informowania o stanie powietrza, którym wszyscy oddychamy.
W 2021 roku Komisja Europejska w komunikacie o prowadzonych postępowaniach o uchybienie zobowiązań państw członkowskich UE wskazywała, że roczne wartości dopuszczalne NO2 zostały w Polsce przekroczone w czterech aglomeracjach (warszawskiej, krakowskiej, wrocławskiej i górnośląskiej), a środki wprowadzone w celu wyeliminowania przekroczeń NO2 nie są wystarczające.
Warszawa jako stolica Polski powinna wyznaczać nowe pozytywne standardy w kwestii ochrony zdrowia i życia mieszkanek i mieszkańców miasta.
Jako koalicja partii, ruchów i organizacji społecznych (obejmująca Nową Lewicę, Partię Razem, Miasto Jest Nasze oraz Warszawski Alarm Smogowy) oraz mieszkanek i mieszkańców Warszawy apelujemy o natychmiastowe wdrożenie procedur odpowiedzialnego, regularnego, powszechnego i transparentnego informowania o stanie powietrza, którym wszyscy oddychamy.