2025-04-16 12:42:19 +0200
Do: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Obrony Narodowej, Urzędy Gmin, Sejmik Województwa Lubelskiego
SOBIBORSKI PARK NARODOWY. Dla przyrody, dla ludzi, dla bezpieczeństwa.
Wyrażamy poparcie dla utworzenia parku narodowego w Lasach Sobiborskich na Polesiu Lubelskim, w granicach i na zasadach zapewniających skuteczną ochronę przyrody oraz respektujących potrzeby lokalnej społeczności i rozwój parkowych gmin.
Wspieramy ideę „otwartego parku” z dużym udziałem obszarów swobodnego dostępu, zwłaszcza dla mieszkańców okolicy, z możliwością uprawiania zbieractwa oraz zachowaniem ograniczonej gospodarki leśnej.
Apelujemy o wsparcie sprawiedliwej transformacji regionu, (szczególnie branż i osób związanych z gospodarką leśną), w tym rozwoju zrównoważonej, nieinwazyjnej turystyki oraz takie wsparcie lokalnych społeczności, aby były one w stanie korzystać ekonomicznie z turystycznego potencjału.
Do władz wojskowych odpowiedzialnych za Tarczę Wschód apelujemy o wykorzystanie i wzmocnienie naturalnego potencjału obronnego na styku granic z Białorusią i Ukrainą przez zachowanie i odtworzenie mokradeł oraz zwiększenie naturalnego charakteru lasów.
Dlaczego ta sprawa jest ważna?
PRZYRODA
W świetle badań Lasy Sobiborskie stanowią jeden z najbogatszych przyrodniczo obszarów Polski, z ogromną różnorodnością siedlisk i krajobrazów. Pod względem ilości rzadkich gatunków oraz ich zagęszczenia teren ten nie ustępuje istniejącym parkom narodowym.
W świetle badań Lasy Sobiborskie stanowią jeden z najbogatszych przyrodniczo obszarów Polski, z ogromną różnorodnością siedlisk i krajobrazów. Pod względem ilości rzadkich gatunków oraz ich zagęszczenia teren ten nie ustępuje istniejącym parkom narodowym.
Występuje tu ponad 200 zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt. Populacje 38 gatunków należą do najważniejszych w kraju. Gniazduje tu najliczniejsza w Polsce populacja skrajnie rzadkiego gadożera. Dla żółwia błotnego i puszczyka mszarnego to jedno z najważniejszych miejsc w Europie. Dla wielu gatunków jest to jedyne miejsce występowania na Lubelszczyźnie.
Głównym bogactwem Sobiboru są różnorodne mokradła: jeziora, torfowiska, bagienne lasy - siedliska najbardziej w skali Polski i świata zagrożone a jednocześnie najbardziej potrzebne w dobie zmian klimatu.
SUSZA I OBRONNOŚĆ
Głównym zagrożeniem dla przyrody jest obniżanie się poziomu wód. To właśnie ograniczenie odpływu wody, obok zintegrowanego zarządzania ochroną przyrody, byłoby jednym z ważnych zadań nowego parku.
Zadanie to może doskonale współgrać z realizacją innych priorytetowych w dzisiejszych czasach działań jak ograniczenie skutków suszy dla rolnictwa oraz podnoszenie walorów obronnych terenu wschodniej granicy. Na konieczność rozwijania elementów przyrody, w tym mokradeł dla bezpieczeństwa kraju wskazywały m.in. opracowania wojskowe, wypowiedzi MON oraz stanowiska Państwowej Rady Ochrony Przyrody i Polskiej Akademii Nauk.
OTWARTY PARK I ROZWÓJ LOKALNY
Ochrona przyrody nie może jednak odbywać się kosztem lokalnej ludności. Społeczna, naukowa koncepcja Sobiborskiego PN wskazuje, że na tym terenie możliwe jest pogodzenie obydwu priorytetów - osiągnięcie poprawy stanu środowiska przy jednoczesnym objęciu dużej części obszaru względnie "miękkimi" regułami ochrony, bez odcinania ludności od lasu, z udostępnieniem do zbioru runa itp. Liczne przykłady i analizy dowodzą, że bazująca na przyrodzie i dziedzictwie turystyka wokół parków narodowych może stać się istotną gałęzią lokalnej gospodarki. Ważne jest jednak, aby branża ta mogła angażować również lokalną społeczność, do czego potrzebne jest wsparcie w postaci specjalistycznych szkoleń, instrumentów finansowych, promocji.
Wzywamy do szerokiej współpracy instytucji państwowych, samorządów, organizacji społecznych i biznesu na rzecz ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju obszaru przyszłego Parku oraz jego otoczenia.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Społeczna koncepcja parku, szczegółowe opracowanie na temat walorów przyrodniczych i wiele innych materiałów znajduje się na stronie ekolublin.pl/sobibor